De Perkoempoelan Islam
De Perkoempoelan Islam is in 1932 opgericht. De vereniging stelde zich
onder andere tot doel te komen tot een bedehuis en een
begraafplaats.
Op de eerste algemene vergadering in oktober 1932 werd de Koningin
hulde gebracht en erkentelijkheid betuigd voor de koninklijke
goedkeuring. Nog in 1932 werd een deel van de algemene begraafplaats
aangewezen als Islamitische begraafplaats. In 1935 kwam in Den Haag
een ruimte ter beschikking voor godsdienstonderwijs en als
gebedsruimte.
De Perkoempoelan Islam vervulde allerlei taken, niet alleen bij
geboorte, huwelijk, scheiding, ziekte en begrafenis, maar ook bij het
regelen van slametans, het schrijven van brieven, vertaalwerk en
kontakten met de overheid.
De Perkoempoelan Islam groeide geleidelijk uit tot de algemene
vereniging van alle Haagse Indonesiërs, in 1940 telde zij driehonderd
leden.
In de oorlog zette de vereniging haar werkzaamheden voort. Dat was
harder nodig dan ooit. Bij voorzitter Kassanna thuis, aan de
Obrechtstraat 220 vond de verdeling van geld, kleding en voedsel
plaats. De vereniging had zich verzekerd van de steun van een aantal
studenten en afgestudeerden. De artsen Abdoelrachman, Moerti Moerman
en Soejarno hielden wekelijks consult ten huize van Kassanna, waar
zieke Indonesiërs zelfs werden verpleegd. Bovendien kon de
Perkoempoelan Islam rekenen op de steun van de Leidse jurist Zairin
Zain en de Rotterdamse economen Soemitro Djojohadikoesoema en Saroso
Wirodihardjo. Zij ook slaagden erin de fondsen aan te boren waaruit de
vereniging haar activiteiten betaalde. Het secretariaatswerk werd
verricht door Soemitro's zuster Soekartini, die Engels studeerde, en
ekonomiestudent Tharir Ibrahim.
De Perkoempoelan Islam verliet zich voor deze steun op een groep
afgestudeerden die in politiek opzicht duidelijk van mening
verschilden met de Perhimpoenan Indonesia, terwijl ook verschil in
religieus opzicht een rol speelde. Op organisatorisch niveau was er
dan ook geen sprake van de samenwerking tussen Perkoempoelan Islam en
de Perhimpoenan Indonesia. Op het persoonlijke vlak waren er
natuurlijk contacten maar de praktische hulpverlening en het illegale
werk speelden zich gescheiden af.